Στην ολιγοήμερη παραμονή μου στη Ρουμανία, μπορώ να ισχυριστώ ότι είδα ελάχιστους ζητιάνους και ακόμα λιγότερους άστεγους. Δεν προβάλλομαι ως ειδικευμένος “Ρουμανολόγος” , ούτε ισχυρίζομαι ότι περπάτησα τη χώρα οριζοντίως και καθέτως και μπορώ να εκφράσω μια στηριγμένη σε ακράδαντα επιχειρήματα άποψη. Γράφω μόνον ότι στο βαθμό που περιηγήθηκα δυο πόλεις και 600 χιλιόμετρα υπαίθρου έχω την πρώτη εντύπωση ότι το φαινόμενο των αστέγων και των ανθρώπων που αναγκάζονται να ζήσουν από την επαιτεία, υπάρχει σε μικρότερη κλίμακα απ' ότι στην πατρίδα μου. Έτσι νομίζω, μπορεί όμως και να λανθάνω...

Η πιο συγκινητική στιγμή, από αυτές που αντιμετωπίζεις κατάματα και συνήθως σπαρακτικά την ανθρώπινη ανάγκη ήταν το βράδυ στο Brasov, στον πιο εμπορικό πεζόδρομο της παλιάς πόλης, στην οδό Republici. Εκεί που η πόλη χώνεται βαθιά μέσα στις κλιτείς του βουνού και από πίσω εκτείνεται σχεδόν κάθετη, η καταπράσινη πλαγιά . Τα καταστήματα είχαν κλείσει, ένα ισχυρός άνεμος παρέσερνε υλικά συσκευασίας που δεν είχαν τοποθετηθεί στους κάδους απορριμάτων και ελάχιστοι διαβάτες περπατούσαν.

Μπροστά στο κατάστημα που διέθετε τα προϊόντα της φίρμας Stefanel, κάτι σαν επιστημονική φαντασία πριν από λίγα χρόνια για τη Ρουμανία, μια ηλικιωμένη γυναίκα καθόταν στο πρεβάζι της βιτρίνας και με φόντο τα λαμπερές προθήκες κρατούσε στα χέρια της τα δικά της εκθέματα. Μικρά μπουκετάκια, από χρυσάνθεμα και άνθη του δάσους, δεμένα με δενδρολίβανο, με πολύ χάρη και φροντίδα. Τα κρατούσε με τα λεπτά ακροδάκτυλά της, με μια έκφραση ευγενικής αξιοπρέπειας. Για να βοηθήσει τους όποιους τουρίστες ήθελαν να ρωτήσουν αλλά δεν μπορούσαν να συνεννοηθούν, ή ακόμα και για να προσελκύσει τους ντόπιους είχε ένα χαρτονάκι με γραμμένο πάνω το ποσό. Lei 1. Στην νόμιμη ελεύθερη αγορά, 1 lei σημαίνει 0,22 του ευρώ (τώρα γιατί 1 lei στο αεροδρόμιο του Βουκουρεστίου στοίχιζε 0,23 και στο El Venizelos 0,25 είναι άλλη κουβέντα). Δίπλα της, μια πλαστική σακούλα, προφανώς είχε το ρόλο της "αποθήκης" της υπόλοιπης πραμάτειας της.

Περίμενε λοιπόν καρτερικά, ακούνητη, ανέκφραστη, αμίλητη. Πλησίασα, μην γνωρίζοντας πια ακριβώς είναι η σωστή συμπεριφορά, αν έδινα δηλαδή κάτι περισσότερο, θεωρώντας ότι τα χρήματα ήταν λίγα, ή ακόμα αν άφηνα χρήματα χωρίς να παραλάβω κάτι. Θεώρησα ότι το πρώτο ήταν επίδειξη νεοπλουτισμού το δε δεύτερο ήταν προσβολή. Έδωσα αυτό που ζητούσε, και παρέλαβα 6 μπουκετάκια όμοια, απαράλλαχτα, μυρωδάτα, φρέσκα για ένα λέι, για 0,22 του ευρώ. Όταν έπιασα τα δάκτυλά της της, καθώς πρόσφερα το χαρτονόμισμα και παρέλαβα τα άνθη, διαπίστωσα ότι ήταν πιο ζεστά από τα δικά μου. Μου χαμογέλασε γεμάτη αξιοπρεπή καλοσύνη έσκυψα το κεφάλι μου προσπαθώντας να ανταποδώσω το χαμόγελο και η συναλλαγή έλαβε τέλος.

Θέλησα να τη φωτογραφήσω μα ένα αίσθημα ντροπής με εμπόδιζε. Απομακρύνθηκα και έκανα ένα μακρινό πλάνο που σίγουρα δεν κατάλαβε, άρα δεν ενοχλήθηκε και ακόμα πιο σίγουρα δεν αποτύπωσε ούτε αυτό που είδα, ούτε αυτό που ένοιωσα.