Ύφεση & κατάθλιψη (16.10.2011) Print

H κατάθλιψη καλλιεργεί, άχαρα τραύματα που διαρκούν μια ζωή

Penelope Sweet


Στην Αγγλική γλώσσα η λέξη depression εκφράζει τόσο την έννοια της ύφεσης, όσο και εκείνη της κατάθλιψης. Με τον όρο Great depression, οι αγγλοσάξονες οικονομολόγοι αναφέρονται στην παγκόσμια οικονομική ύφεση του 1929.

Γίνεται σαφές, στις μέρες που βιώνουμε, πως η οικονομική ύφεση που οδηγεί τις εξελίξεις στον τόπο μας θα οδηγήσει και μεγάλο αριθμό πολιτών στην κατάθλιψη. Σε μια επικαιρότητα που κινείται τόσο με ταχύτατες όσο και με απρόβλεπτες εξελίξεις, το μέλλον φαντάζει άδηλο και σκοτεινό.

Από τον Μάιο του 2010, όταν η ελληνική Βουλή ενέκρινε το δυσβάσταχτο πακέτο μέτρων 30 δισ. €, που έφερε η προσφυγή της χώρας στο μηχανισμό του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου, της Ευρωπαϊκής Ένωσης και της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας έναντι δανείου 110 δισ. €, έως σήμερα, οι εξελίξεις δεν έδωσαν κανένα περιθώριο αισιοδοξίας.

Σε μια ασφυκτική τροχιά, η καθημερινότητα φέρνει, μια ακόμα πιο δυσάρεστη, ακόμα πιο βαριά, πιο απεχθή πραγματικότητα. Όπως οι «κατοχικές» γενιές γέρασαν μέσα στο φάσμα της πείνας, στον τρόμο της εκτέλεσης, την βεβαιότητα του εξευτελισμού, έτσι και οι «μνημονιακές» θα εγκαταλείψουν τον μάταιο τούτο κόσμο, βαθιά στιγματισμένες από το σοκ που βιώνουν σήμερα, όσοι τουλάχιστον αντιλαμβάνονται τι συμβαίνει.

Εκείνοι που πίστεψαν πως το όνειρο της ευρωπαϊκής ένταξης, το οποίο έντεχνα φυτεύτηκε στις Ελληνικές συνειδήσεις, λειτούργησε ως Δούρειος ίππος, μεταλλάσσοντας πολύ γρήγορα πάγιες συνήθειες και συμπεριφορές, δείχνουν να δικαιώνονται.

Η μεταπολεμική, ακόμα και η μεταπολιτευτική Ελλάδα δεν έχει καμία σχέση με τη σημερινή. Δεν είναι το χρονικό σκαλοπάτι του μισού αιώνα, ούτε και η ιστορική απόσταση από τα γεγονότα. Είναι οι αλλαγές στον πυρήνα του Έλληνα.


Από τους γραφικούς σαράφηδες της οδού Αθηνάς, στο μπαράζ των τηλεοπτικών διαφημίσεων όπου προβάλλονται οι οίκοι εξαγοράς χρυσού και κοσμημάτων η χρονική απόσταση είναι μικρή αλλά η κοινωνική τεράστια.

Το πλήθος των νοικοκυριών που αναγκάζεται να εκποιεί οικογενειακά κειμήλια για να αντιμετωπίσει τις ταμιακές του ανάγκες είναι μια προσομοίωση της κατοχικής συναλλαγής, όπου τα έπιπλα μιας κατοικίας μετατρέπονταν σε ένα τενεκέ λάδι. Το παρήγορο της υπόθεσης τότε, ήταν πως εκείνος ο πλούτος παρέμενε εντός των συνόρων. Τουναντίον, σήμερα, είναι πολύ αμφίβολο αν το αντίτιμο από, τα υπό πίεση, πουλημένα χρυσαφικά παραμένει στα πάτρια εδάφη.

Το ίδιο, περίπου, συμβαίνει με τα έσοδα των φοροεπιδρομών. Ο κεφαλικός και ο φόρος κατοχής, οι οποίοι υποτίθεται ότι θα κλείσουν το φοβερό, τρομερό και ανεξέλεγκτο έλλειμμα θα ταξιδέψουν στο εξωτερικό ώστε να εξυπηρετήσουν δάνεια. Ώστε να αποδείξουν το εύρυθμο της Ελλάδος και να αποκατασταθεί η δανειοληπτική μας πιστότητα. Ώστε να αποδυναμωθεί έτι περαιτέρω η ρευστότητα στην ημεδαπή αγορά, να διογκωθεί ακόμα περισσότερο η ανασφάλεια και το ύστατο καταφύγιο της οικονομίας, τα ακίνητα, να χάσουν την αγοραία αξία τους. Αν σε αυτό το χρονικό σημείο εμφανιστούν «επενδυτές» από το εξωτερικό και τα αγοράσουν μισοτιμής, από μια εντελώς αφυδατωμένη οικονομία, δεν θα είναι έκπληξη.

Θα είναι μια ακόμα απόδειξη ότι στο παγκόσμιο παιχνίδι, κυρίαρχες δεν είναι οι κυβερνήσεις, ούτε οι πολιτικοί αλλά οι αγορές. Έτσι, γενικώς και αορίστως. Οι Αγορές!