Colvin & Roma – (Πέμπτη 20 Δεκεμβρίου 2018) Print

Όπου στο κρύο βράδυ εκείνης της Πέμπτης σημειώθηκε νέο ρεκόρ. Ένας και μοναδικός θεατής, της πρώτης παράστασης στην αίθουσα της Havana. Η ταπεινότητά μου.


Ενδιαφέρουσες πάντα οι αφηγήσεις αληθινών συμβάντων, έστω και αν οι συντελεστές προσθέτουν ή αφαιρούν συστατικά για να κάνουν το προϊόν πιο ελκυστικό. Εξίσου συναρπαστικές και οι φιξιόν  ιστορίες που πλάθονται μέσα σε πραγματικά γεγονότα και θα μπορούσαν να είναι παρεμφερώς αληθείς.

H Marie Colvin γεννημένη τον Γενάρη του ’56 στην Αστόρια της Νέας Υόρκης, από γονείς εκπαιδευτικούς, με τον πατέρα της να έχει βιώσει, ως πεζοναύτης, τον 2ο Π.Π., σπουδάζει, ταξιδεύει με προγράμματα ανταλλαγής σπουδαστών στην Βραζιλία, αποφοιτά από το Yale με ένα μπάτσελορ ανθρωπολογίας.

Ξεκινά το ’84 το δημοσιογραφικό λειτούργημα, για να βρεθεί το ’85 στους Sunday Times, την πιο πετυχημένη Βρετανική εφημερίδα στην άτυπη κατηγορία των φύλλων ποιότητας. Από τότε ξεκινά μια ιδιαίτερα τολμηρή παρουσία σε κάθε σχεδόν σημείο του πλανήτη που υπήρχε ένοπλη σύγκρουση. Πέρασε από την Τσετσενία, το Κόσσοβο, την Σιέρα Λεόνε, την Ζιμπάμπουε, τη Σρι Λάνκα, από το ανατολικό Τιμόρ, όπου θα πιστωθεί ότι έσωσε τις ζωές 1.500 γυναικόπαιδων.

Τον Απρίλιο του ’11, στα 45 της έχασε το αριστερό της μάτι, στη Σρι Λάνκα από έκρηξη χειροβομβίδας, είχε δεχτεί επιθέσεις, περπατήσει δεκάδες χιλιόμετρα σε ζούγκλες, είχε πάρει συνεντεύξεις από πολέμαρχους και ηγέτες όπως ο Καντάφι. Είχε ζήσει κάθε μορφής σύγκρουση όπως ελάχιστοι στον πλανήτη. Κάπου στο μέσον περίπου της ταινίας, θέτει το ερώτημα κλειδί, του τι αλλάζει η δημοσιογραφική κάλυψη αυτών των πολέμων.

Περισσότερο ρητορικό παρά ουσιαστικό το ερώτημα, καθώς η παρουσία της μέσα στις φλόγες των πολέμων ήταν πια σαν ναρκωτικό. Δεν μπορούσε να ζήσει χωρίς αυτούς, ήταν εμφανώς εξαρτημένη. Παρά το γεγονός ότι υπέφερε από μετατραυματικό στρες, έβλεπε εφιάλτες, ή ψυχική της υγεία είχε σημεία διαταραχής, δεν εγκατέλειπε την φρίκη του πολέμου.

Εκεί στην Χομς της Συρίας, τον Φεβρουάριο του ’12, θα κοπεί το νήμα της ζωής της, καθώς βρέθηκε σε σημείο βομβαρδισμού. Τα στοιχεία συγκλίνουν στο ότι δεν ήταν ένα άτυχο συμβάν, αλλά συντονισμένη ενέργεια από τους αξιωματούχους του καθεστώτος της Συρίας, οι οποίοι ήταν ενοχλημένοι από τα ρεπορτάζ της Colvin που αποκάλυπταν θηριωδίες σε αμάχους.  Μαζί της έχασε τη ζωή του ο Γάλλος φωτογράφος Remi Ochlik

Αυτά διηγείται η ταινία του Matthew Heineman, που αξιοποιεί στο έπακρο την τεχνολογία και το ταλέντο της Rosamund Pike.

Σε ολότελα διαφορετικό κλίμα το Roma του Μεξικανού  Alfonso Cuarón, o οποίος μας προσφέρει άλλο ένα δείγμα της πολυτάλαντης παρουσίας του. Έτσι μετά το εξαίρετο φουτουριστικό Gravity, και το απειλητικώς δυστοπικό προηγηθέν Children of Men, προσγειώνεται στην ιδιαίτερη πατρίδα του και σε μαυρόασπρη γραφή, αναμειγνύει πραγματικά γεγονότα με μια φιξιόν ιστορία. Ρόμα είναι το όνομα μια συνοικίας της πόλης του Μεξικού, όπου κατοικεί μια μεσοαστική οικογένεια.

Αυτοβιογραφικό σε μεγάλο βαθμό αφήγημα,  που πέρα από το διδακτικό - καταγγελτικό τμήμα του για την σφαγή της ημέρας του Corpus Christi (10 Ιουνίου 1971), την οργάνωση παρακρατικών ομάδων όπως οι Los Halcones, την προσπάθεια ενός λαού να περάσει σε πιο φιλελεύθερες μορφές διακυβέρνησης, μας περιγράφει και άλλα μηνύματα.

Την καθημερινότητα της οικογένειας, τα προσωρινά ψέματα με τα οποία καλείται να ξεπεράσει πιο εύκολα τα προβλήματα, τους ελεύθερους χώρους, τις παραλίες, ένα παρελθόν όπου κυκλοφορούσαν σκαραβαίοι και όχι πολύπλοκα ακριβά τετράτροχα. Τις ευχάριστες στιγμές, αλλά και τις πιέσεις, τους εκνευρισμούς τα μικρά ή μεγάλα αδιέξοδα.

Ταυτόχρονα είναι και μια πορεία ανάμεσα στη λευκή, κυρίαρχη φυλή και την ιθαγενή παρακατιανή. Μολοντούτο επικρατεί ένας βαθύς σεβασμός ανάμεσα στη λευκή εργοδότρια και τις ιθαγενείς υπηρέτριες, σεβασμός που συχνά επεκτείνεται στα όρια της ολοκληρωτικής υποστήριξης μα και της φιλίας.

Είναι μια όμορφη, ισόρροπη, ήσυχη ζωή που δεν καταφέρνει να ολοκληρωθεί σε αυτό το κλίμα, σε αυτό το μοτίβο, γιατί γεννιούνται απειλές, γιατί ή ίδια η ζωή αφήνει διάσπαρτες δόσεις δηλητήριου. Η αποχώρηση του πατέρα, τα 120 θύματα της παρακρατικής θηριωδίας και της αχρείαστης αστυνομικής βίας την μέρα του Corpus Christi, ο παρ’ ολίγον πνιγμός των παιδιών, η απάνθρωπη συμπεριφορά σκοτεινών, χαμένων ανθρώπων, είναι στοιχεία που καθαιρούν τις ελπίδες.

Τις ίδιες στιγμές όμως υπάρχουν και τα αντίβαρα. Όλα εκείνα που συγκροτούν μια γλυκιά καθημερινότητα, τα οικογενειακά δείπνα, οι ανέμελες νύχτες, τα παιδιά που γυρνούν από το σχολείο, ο χαρούμενος σκύλος, οι κουβέντες και οι πράξεις συμπαράστασης, οι βόλτες στην παραλία. Και εδώ  ο Quaron, κινηματογραφεί τις στιγμές μια γέννησης, σπαραξικάρδιας αν και υπάρχει μια σταγόνα αισιοδοξίας μέσα στον ωκεανό του δράματος, εικόνα αντεστραμμένη,  από την παρόμοια στιγμή στο children on men όπου η γέννηση, και μάλιστα κοριτσιού είναι η ελπίδα ενός ζοφερού κόσμου.

Κι όλα αυτά, μέσα από μαυρόασπρα κάδρα με τέχνη, μακριά από το λαχανιασμένο τρόπο κινηματογράφησης, με ένα αεροσκάφος, συχνά, να διασχίζει τον ουρανό. Σαν μια υπενθύμιση ότι ο κόσμος είναι μεγάλος, ότι κάπου αλλού υπάρχει κάτι άλλο. Που δεν ξέρουμε.