Σε μια αγορά και κατ’ επέκταση σε μια κοινωνία με χρόνια νοσήματα, η κατάρρευση επιχειρήσεων δεν είναι κάτι το ασυνήθιστο. Όσο και αν αποτελεί ένα δυσάρεστο γεγονός είναι κάτι το αναμενόμενο. Αν μάλιστα εξερευνηθεί σε βάθος, ίσως να αποτελεί και το πρώτο αχνό σημάδι υγείας ή καλύτερα την πρώτη ένδειξη εξυγίανσης. Σαν ένα απόστημα που έσπασε.

Προφανώς η αναφορά έχει να κάνει με την, αγορά του αυτοκινήτου. Η αναμενόμενη κατάρρευση ενός γνωστού και μεγάλου ονόματος στο χώρο της λιανικής, τροφοδότησε άλλη μια φορά παρόμοιες συζητήσεις, δημοσιεύματα και αποτελεί την αφορμή για τούτο το σημείωμα.

Στο μικρό χρονικό διάστημα που η ύφεση πλήττει τον τόπο μας είναι η τρίτη μεγάλου μεγέθους επιχείρηση του κλάδου που υποκύπτει και προφανώς υπάρχουν πολύ περισσότερες μικρότερης επιφάνειας των οποίων η κατάρρευση δεν έγινε αισθητή και ενόχλησε μόνον τους λιγοστούς θιγμένους.

Η κάθε μία είναι ξεχωριστή περίπτωση, με αρκετά όμως κοινά χαρακτηριστικά και κυρίως με κοινή κατάληξη. Ποιοι να ήταν άραγε οι λόγοι που τόσο μεγάλα σχήματα οδηγήθηκαν σε τόσο επώδυνο τέλος; Ας προσπαθήσουμε να δώσουμε απαντήσεις, ξεκινώντας από την κορφή:

ήταν το παρανόμι του Β29 Superfortress που το πρωί της 6ης Αυγούστου του ’45 έρριψε την πρώτη ατομική βόμβα στη Χιρόσιμα. Ήταν το όνομα της μητέρας του ταξίαρχου Paul Tibets, του κυβερνήτη που πιλοτάρισε σε εκείνη την αποστολή.

Όνομα, επίθετο, γονείς είχαν επίσης όλοι οι πιλότοι που άφησαν το θανάσιμο φορτίο τους πάνω από στρατιωτικούς και μη στόχους στη διάρκεια του δεύτερου μεγάλου πολέμου.

«Στην καρδιά του Χειμώνα, τελικά έμαθα, πως μέσα μου ζει ένα ακατανίκητο καλοκαίρι.»

Albert Camus

Λένε για τον Χειμώνα, ότι δαγκώνει με τα δόντια του και μαστιγώνει με την ουρά του, ότι οι βαριές, κρύες, γκρίζες μέρες του σε βοηθούν να απολαύσεις μια κακή διάθεση, ή ακόμα ότι πρέπει να είναι κρύος για αυτούς που δεν έχουν ζεστή μνήμη.

Όπως είναι ευρύτερα πλέον παραδεκτό, πριν από τριάντα χιλιάδες χρόνια υπήρχαν άνθρωποι στην Αφρική, στην Ευρώπη, στην Ασία αλλά όχι στην Αμερική. Εκεί έφτασαν πριν από είκοσι χιλιάδες χρόνια, κατά τη διάρκεια της τελευταίας περιόδου των παγετώνων και καθώς η στάθμη της θάλασσας ήταν πιο χαμηλή, πέρασαν πεζή αυτό που στις μέρες αποτελεί τον Βερίγγειο πορθμό.

Όπως σημειώνουν οι J.C.Barreau, G. Bigot στο βιβλίο τους «Toute l’ histoire du monde», μετά την διεκπεραίωσή τους, η στάθμη σταδιακά ανέβηκε απομονώνοντας αυτούς τους πρώτους έποικους από την υπόλοιπη ανθρωπότητα που για κακή τους, όπως αποδείχτηκε, τύχη θα την ξανασυναντούσαν τον 16^ο μ.Χ. αιώνα. Οι ινδιάνοι της Αμερικής ήταν Ασιάτες πράγμα που αποδεικνύεται από τα χαρακτηριστικά τους και τις γλώσσες που μιλούν.

Πέρα από τη βία, τον τρόμο και την καταστροφή, οι Ευρωπαίοι άποικοι έφεραν και τις ασθένειες τους, που σε συνδυασμό με την ανελέητη εκμετάλλευση έφθασαν τους ντόπιους στα πρόθυρα της εξολόθρευσης και η ιστορία κατέγραψε άλλη μια γενοκτονία.

Γαλάζιο ουρανό, υψηλές, για την εποχή, θερμοκρασίες και ανοιξιάτικη διάθεση έφερε η πρώτη μέρα του νέου έτους, τουλάχιστον στο λεκανοπέδιο της Αττικής, παράγοντες ικανούς να προσφέρουν μια περίεργη, προσωρινή αισιοδοξία.

Την ίδια λαμπρότητα, με δυτικούς ανέμους επεφύλαξε και η δεύτερη ανατολή του έτους, ενώ το σύνηθες των ημερών επιβάλει τις καθιερωμένες ευχές, που όπως ατυχώς αποδεικνύεται στη συνέχεια, παραμένουν σε μεγάλο ποσοστό, απραγματοποίητες ως ανεκπλήρωτοι έρωτες.

Σε λίγα 24ωρα, με τα Θεοφάνια, ολοκληρώνονται οι εορταστικές εκδηλώσεις των Χριστουγέννων. Τους Μουσουλμάνους, τους Ινδουιστές, τους Βουδιστές και τους πάσης φύσεως "άπιστους", προφανώς τους αφήνουν αδιάφορους.

Ενίοτε αφήνουν αδιάφορους και τους Χριστιανούς. Η γνωστή ιστορία από τον

Η τελευταία δύση της πρώτης δεκαετίας του 21^ου αιώνα, πέρασε ήσυχα στο παρελθόν, αφήνοντας την Αττική με μια διαύγεια, με μια γλύκα Αλκυονίδας μέρας, χαρίζοντας πλούσια χρώματα.

Αναμένοντας την αυγή της πρώτης μέρας της επόμενης δεκαετίας, κάθε ευχή είναι καλοδεχούμενη, κάθε αισιοδοξία απαραίτητη και κάθε καλοσύνη αναγκαία.

Η απερχόμενη δεκαετία μας χρέωσε με πολλά σημαντικά αλλά και τραγικά γεγονότα που δείχνουν την αδυναμία του σύγχρονου ανθρώπου να διαχειρισθεί τα προβλήματα και το μέλλον του, να μετριάσει τις ανισότητες, να περιορίσει τη βία, να θρέψει τον πλανήτη, να δώσει ευκαιρίες, να βαδίσει ειρηνικά.

Εξήντα πέντε χρόνια μετά από το Δεκέμβριο του ’44, σημαίνουν κάτι παραπάνω από δυο γενιές, χρονικό διάστημα σχετικά ικανό για να σβήσουν τα πάθη, ειδικά με ότι μεσολάβησε στην Ελληνική κοινωνία.

Ταυτόχρονα όμως και κάπως μικρό για ακριβείς, ψύχραιμες αποτιμήσεις, αν αναλογιστεί κανείς πως μέχρι το θέρος του ’74, το παρελθόν, όταν δεν αποτελούσε αντικείμενο παραποίησης και εκμετάλλευσης, ήταν απαγορευμένο.

Οι εκπρόσωποι των γενεών που πρωταγωνίστησαν στα γεγονότα ολοένα και λιγοστεύουν, αφού ακόμα και τα 20χρονα παιδιά που πήραν μέρος στις μάχες έχουν ξεπεράσει προ ετών τα 80 τους χρόνια και οδεύουν στα βαθιά γηρατειά.

Στους νεότερους που βρίσκονται στη ζωή, και δεν είχαν την ατυχία να βιώσουν τα γεγονότα, πλην όμως έχουν την ανησυχία να κοιτούν στο παρελθόν, τους δίδεται πλέον η ευκαιρία να το κάνουν ψύχραιμα.

Η εμφύλια σύρραξη προφανώς δεν άρχισε εκείνη την Κυριακή 3 Δεκεμβρίου και ασφαλώς τα πρώτα της θύματα δεν ήταν οι 23 άοπλοι διαδηλωτές.

Μόλις 24 χρόνια από το τέλος του εμφυλίου πολέμου και 29 από τη μάχη της Αθήνας, η εξέγερση του Πολυτεχνείου τον Νοέμβριο του 1973 θύμισε ότι οι πληγές της Ελληνικής κοινωνίας δεν είχαν επουλωθεί, τα βαθιά σημάδια της δεν είχαν φύγει.

Η εικόνα με τα πανό όπου αναγραφόταν το σύνθημα:

«Ε.Α.Μ. - Ε.Λ.Α.Σ. - ΠΟΛΥΤΕΧΝΕΊΟ» δεν αποτελεί μόνον μια ακόμα ένδειξη της ιστορικής αλληλουχίας, αλλά εκφράζει τις ρίζες των επιδιώξεων για τους μεν αλλά και το βαθμό της απειλής για τους δε.

Στον απόηχο του εκλογικού αποτελέσματος, οι κρίσεις είναι πολλές, οι περισσότερες από αυτές αυθαίρετες, αρκετές κακοπροαίρετες και συχνά απαισιόδοξες. Είναι το παρελθόν που εγγυάται για το μέλλον, είναι τα περασμένα που στοιχειώνουν τα μελλούμενα.

Έχουν ήδη κυλήσει 28 χρόνια από την πρώτη εκλογική νίκη του Πανελλήνιου Σοσιαλιστικού Κινήματος. Σχεδόν ένας στους δύο Έλληνες τότε είχαν δείξει την προτίμηση τους στον Ανδρέα Παπανδρέου που με τέχνη μεγάλου πολιτικού κατήγαγε σπουδαία εκλογική νίκη. Στις πρώτες του δηλώσεις είχε αναφέρει:

«Ξέρω ότι πέρα από κομματικές τοποθετήσεις υπάρχουν μερικά πράγματα πολύ σημαντικά τα οποία ο λαός θέλει να τα κατακτήσει. Όπως είναι το πλάτεμα και το βάθεμα της δημοκρατίας μας, όπως είναι μια περήφανη εξωτερική πολιτική, όπως είναι όχι μόνον ο εκσυγχρονισμός αλλά και μια δικαιότερη κατανομή του εθνικού μας εισοδήματος, μια νέα παιδεία, ένα σύστημα υγείας που πράγματι να ανταποκρίνεται στις ανάγκες της χώρας μας. Πιστεύω ότι θα την βγάλουμε πέρα την αλλαγή. Είμαι αλήθεια αισιόδοξος ότι το όραμά μας θα γίνει πραγματικότητα.»