Είναι που στέκεται ανάμεσα στα γλυκά ζεστά πρωινά του προηγούμενου και στις κρύες νύκτες του επόμενου. Γκρίζος εξ ορισμού ο Νοέμβριος. Ο δε φετινός αποδείχτηκε σε παγκόσμια κλίμακα, ο χειρότερος, μέχρι στιγμής, του αιώνα. Εδώ στην Ελλάδα, το τελευταίο Σαββάτο του μήνα, μια εξαιρετικής ομορφιάς μέρα, ο πληθυσμός του λεκανοπεδίου της Αττικής, παραμέρισε  το φόβο για την πανδημία και εκδήλωσε την παραδοσιακή του λατρεία του για τον αθλητισμό.

Θυμήθηκε, έτσι, ότι όλοι μας ήμαστε απόγονοι του ηρωικού Φειδιππίδου,  του χαλκέντερου Σπύρου Λούη και του αδάμαστου Στυλιανού Κυριακίδη. Ήταν η κορύφωση των αθλητικών δραστηριοτήτων εν μέσω των περιοριστικών μέτρων, που απέδειξε ότι του Έλληνος ο τράχηλος μπορεί να υποφέρει ζυγούς εξ ανατολών και κυρίως εκ δυσμών, αλλά στην κλεισούρα δεν υποτάσσεται. Πάρκα, αλσύλλια, δρομάκια και αβενιάδες πλημμύρισαν από αθλούμενους. Την επομένη, όπου ο Αττικός ουρανός δεν υπήρξε ιδιαιτέρως φιλόφρων, αι αθλητικαί δραστηριότηται περιορίσθησαν αποκλειστικώς  εις τους αθλητάς.

Την επομένη, μέρα Κυριακή, όπου το G.P. από το Sakhir του Bahrain μας έφερε πρωτόγνωρες εικόνες. Χορηγημένο από την Gulf air, τον κρατικό αερομεταφορέα, που μετά 70 χρόνια ύπαρξης, την τελευταία δεκαετία παρουσιάζει ζημιές εκατοντάδων εκατομμυρίων δολαρίων, σε ένα βασίλειο που δεν διακρίνεται για τα δημοκρατικά του ιδεώδη, για να τεθεί έτσι πολύ διακριτικά, σε μια χώρα όπου o μισός πληθυσμός δεν είναι ημεδαποί.

Εκεί λοιπόν, σε ένα τόπο με έντονο οικιστικό πρόβλημα από τη δεκαετία του ’90, λόγω της απαραίτητης μετανάστευσης και του μοντέλου ανάπτυξης που προτιμήθηκε, η κατασκευή της πίστας στο Sakhir κόστισε 150 εκατομμύρια δολάρια. Έχει φιλοξενήσει 16 αγώνες F1 που θα ήταν 17 αν το 2011 δεν είχε ματαιωθεί η προγραμματισμένη για τις 13 Μαρτίου αναμέτρηση, λόγω των εκδηλώσεων διαμαρτυρίας στο πλαίσιο των κινητοποιήσεων της  αραβικής άνοιξης.  Στις 3 Ιουνίου, η FIA είχε αποφασίσει να αναπρογραμματίσει τον αγώνα για τις 30 Οκτωβρίου. Mια από τις ελάχιστες αντίθετες, περί αυτού  φωνές που ακούστηκαν, ήταν αυτή του παγκόσμιου πρωταθλητή Damon Hill που κάλεσε την F1 να μην διοργανώσει τον αγώνα, υποστηρίζοντας ότι εάν το κάνει, «θα έχουμε για πάντα τη δυσφορία της σύνδεσης με κατασταλτικές μεθόδους για να επιτύχουμε την τάξη».

Σε μια ευνομούμενη πολιτεία, αυτό το θέμα με την Χ.Α. θα έπρεπε να είχε τελειώσει δυο τρεις μήνες μετά τη δολοφονία του Παύλου Φύσσα. Από αυτή την άποψη η λαϊκή χαρά για την, κατ’ αρχάς, καταδίκη της Χ.Α., ερμηνεύεται ως πλήγμα στην αξιοπιστία της κοινωνίας και στη δομή του πολιτεύματος. Διότι πως αλλιώς να χαρακτηριστεί η επί επτά χρόνια αδυναμία της πολιτείας, της δικαιοσύνης, του κράτους, να αποδοθούν ευθύνες;

Βεβαίως το πρόβλημα είχε ξεκινήσει από τη στιγμή που σχεδόν τέσσερις εκατοντάδες χιλιάδων Ελλήνων πολιτών έδιναν τη ψήφο τους σε ένα τάχα πολιτικό, δήθεν κόμμα, σε τέσσερις συνεχείς εκλογικές αναμετρήσεις από τον Μάιο του 2012 έως τον Σεπτέμβριο του 2015. Ας πούμε, λοιπόν, ότι είναι στατιστικά πιθανό να βρεθούν χίλια (1.000) άτομα στα δέκα εκατομμύρια που μπορούν να θαυμάζουν τα κρεματόρια, το ολοκαύτωμα, τις σφαγές στα Καλάβρυτα, στο Δίστομο, τις αντίστοιχες πράξεις στις Βαλτικές χώρες, τα στρατόπεδα θανάτου και τελειωμό δεν έχει αυτό το αίσχιστο σημείο που κατέβηκε το ανθρώπινο στοιχείο.

Έτσι παρότρυνε η σχωρεμένη σύζυγος του Έλληνα πρωθυπουργού, τον George Herbert Walker Bush,  41ο πρόεδρο των Η.Π.Α., όταν τον Ιούλιο του 1991, είχε τιμήσει με την παρουσία του την οικία του Επίτιμου, την μεγαλόνησο, την Ελλάδα.

Ιδιαίτερη μνεία έκανε ο πρόεδρος για τα ντολμαδάκια. Τα μέσα ενημέρωσης τότε, είχαν ξοδέψει πολύ χαρτί και μελάνι, καθώς δεν είχαν λανσαριστεί ακόμα τα μεγαμπάιτ, για να μας περιγράψουν το κλίμα φιλίας και οικειότητας  ανάμεσα στους δύο ηγέτες.

Κάτι τέτοιο ήταν το φετινό καλοκαίρι. Το πρώτο στη δίνη της  πανδημίας, μα  και το τελευταίο. Όχι ότι του χρόνου θα το έχουμε λύσει το πρόβλημα, αλλά σε κάθε περίπτωση υπάρχει η εκτίμηση ή έστω η αισιοδοξία ότι θα ήμαστε πιο πληροφορημένοι και καλύτερα προετοιμασμένοι.  Το φετινό είχε την μοναδικότητα του πρώτου μετά την γενική καραντίνα, που ύστερα από τον καταθλιπτικό της φόβο, περάσαμε μάλλον γρήγορα σε μια επιπόλαια αντιμετώπιση. Όχι όλοι, αλλά και οι λίγοι είναι αρκετοί για να προκαλέσουν μεγάλες ανατροπές. Για τον σωστό τρόπο αντιμετώπισης γίνεται μεγάλη κουβέντα, για τις επιλογές της εξουσίας ακόμα μεγαλύτερη και για τις παράλληλες θεωρίες δύσκολα το παρακολουθεί κανείς.

Εικόνα ασυνήθιστη. Βασιλικός και αντισηπτικό που κρύβει το κεράκι, δίπλα – δίπλα πάνω στο τραπέζι, της ταβέρνας. Καλοκαίρι 2020.

Αν σε αυτά προστεθούν το παιχνίδι του ηγέτη των εξ ανατολών γειτόνων, την έλλειψη κάθε ουσιαστικής αλληλεγγύης της Ευρωπαϊκής Ένωσης, την εκ των πραγμάτων αδιαφορία του  Ν.Α.Τ.Ο., για δυο κράτη μέλη του που φλερτάρουν με ένοπλη εμπλοκή και τα μονίμως παρόντα εδώ και μια δεκαετία οικονομικά αδιέξοδα, είναι δύσκολο να αποφύγεις το σκοτεινό κλίμα. Μολαταύτα  το καλοκαίρι ήρθε, με το τέλος του Αυγούστου αναχωρεί και η κοινωνία προετοιμάζεται για ένα ασυνήθιστο φθινόπωρο και έναν απρόβλεπτο χειμώνα.  Στο γύρισμα της καλοκαιρινής εποχής μια μικρή σειρά από εικόνες και λίγες λέξεις για τους θερινούς μήνες. Έτσι σαν μια διαφορετική παρακαταθήκη.