"Όθεν ούζα καλά & άλλες ιστορίες" (2005) Print

Λίγα λόγια για την έκδοση

Συχνά λέμε, για ανθρώπους που έχουν (σε κάποιους τομείς) έργο να επιδείξουν, πόσα (πολλά και καλά) κατάφεραν.

Αυτό όμως που σπάνια υπολογίζουμε είναι τους πόρους που διαχειρίστηκαν, ενώ εξ ίσου σπάνια λησμονούμε όλες εκείνες τις πράξεις τους, που μπροστά είχαν αρνητικό πρόσημο.

Αυτό συμβαίνει κυρίως επειδή την ιστορία, όπως έχουμε σωστά διδαχτεί, την γράφουν οι νικητές. Οι νικητές και οι ζωντανοί θα προσέθετα με μία δόση κυνικότητας...

Στον περιορισμένο χώρο των Ελληνικών αγώνων αυτοκινήτου και καθώς η πρώτη γενιά των πρωταγωνιστών μοιραία αρχίζει να εγκαταλείπει τον μάταιο τούτο κόσμο, πολλά πράγματα είχαν ξεχαστεί, άλλα τόσα είχαν παραποιηθεί. Έτσι υπήρχε μια σημαντική οφειλή απέναντι στο παρελθόν. Μια οφειλή που έπρεπε σαφώς να εξοφληθεί, μακριά όμως από συναλλαγές και συμψηφισμούς.

Αυτό το χώρο έρχεται να καταλάβει τούτη η ανεξάρτητη εκδοτική προσπάθεια.

Μέσα από 733 σελίδες και 2.300 εικόνες, έρχεται να θυμίσει τα ξεχασμένα, να αποκαταστήσει αλήθειες και να επανατοποθετήσει τα θέματα με τα ακριβή δεδομένα τους.

Ζούμε μια πραγματικότητα όπου, η καταραμένη πρακτική η οποία μετατρέπει την ατιμία σε δόξα και την αναλγησία σε αρετή, καταλαμβάνει όλο και μεγαλύτερο χώρο, όλο και περισσότερους ανθρώπους. Μετατρέπεται σε κάτι σαν εισιτήριο επιβίωσης. Ίσως αυτή η σκοτεινή πλευρά του ανθρώπου να αποτελεί και την μεγαλύτερη απειλή για το μέλλον του πολιτισμού του.

Οι ελληνικοί αγώνες αυτοκινήτου δεν θα μπορούσαν να παραμείνουν αλώβητοι, άθικτοι από αυτή την απειλή. Αναπόφευκτα προσεβλήθησαν και αργά μα σταθερά επαλήθευσαν τα λόγια του ποιητή που έγραψε:

«αυτή την όμορφη ζωή, άσχημα που τη ζούμε».

Έχει στόχους τούτο το βιβλίο, που τίθενται αδρά, που ξετυλίγονται παράλληλα με την εξιστόρηση των γεγονότων, που αναδύονται μέσα από την ερμηνεία των συμβάντων και τελικά αποκαλύπτονται.

Αυτή η έκδοση, ίσως συχνά να είναι περισσότερο διακριτική ή ευγενική απ’ ότι επιβάλλουν οι τρέχουσες συνθήκες, ίσως πάλι να αναβλύζει ένα ξεχασμένο στις μέρες μας λυρισμό, αλλά αν όπως σημείωσε ο στοχαστής:

«οι νόμοι δεν αποκαλύπτουν τι είναι ένας λαός, αλλά τι του φαίνεται ασυνήθιστο, τερατώδες, ξενικό»

τότε τα ειλικρινή βιβλία οφείλουν να φανερώνουν τι ακριβώς είναι οι πρωταγωνιστές, η εποχή τους μα και ο συγγραφέας τους...

 

Νικόλας Σ. Ζαλμάς

Νοέμβριος 2005

για περισσότερες πληροφορίες e-mail στο: This e-mail address is being protected from spambots. You need JavaScript enabled to view it

 

 

edito

 

«Αυτός που ελέγχει το παρελθόν ελέγχει το μέλλον, κι αυτός που ελέγχει το παρόν ελέγχει το παρελθόν».

George Orwell

Οφείλεις να είσαι ιδιαίτερα προσεκτικός απέναντι στο παρελθόν.

Οφείλεις να είσαι διπλά προσεκτικός στο παρελθόν που έχεις ζήσει, πράγμα που είναι διπλά δύσκολο.

Η επαφή με τα γεγονότα που έχεις βιώσει έχει το θετικό ότι σου εξασφαλίζει αμεσότητα στη γνώση και δυνατότητα ευχερέστερης έρευνας, πλην όμως συχνά σ’ εγκλωβίζει στις συναισθηματικές σχέσεις που εκ των πραγμάτων δημιουργείς με τους πρωταγωνιστές.

Η συναισθηματική σύνδεση με τα γεγονότα και τους πρωταγωνιστές τους είναι ένα πολύ καλό εργαλείο για τους συγγραφείς, τους ποιητές, αλλά ίσως να μην είναι και τόσο ευσπρόσδεκτο στους ιστορικούς.

Από την άλλη όμως, γιατί πρέπει τα κείμενα που αφηγούνται το παρελθόν να στερούνται συναισθήματος;

Γιατί να μην μπορείς να πεις μια ιστορία ταΐζοντας την ψυχή και όχι μόνο το νου; Είναι δυνατόν να μιλήσεις για κάτι ηρωικό, για κάτι σπουδαίο ή ακόμα για κάτι φτηνό, για κάτι χαμερπές και να μην το αμπαλάρεις με το ανθρώπινο συναίσθημα;

Μάλλον όχι.

Αυτό όμως που οφείλεις απαραίτητα να κάνεις ως αφηγητής είναι να είσαι ακριβής. Να ψάξεις, να διασταυρώσεις, να βρεις τα στοιχεία και να τα παραθέσεις με ακρίβεια.

Διότι άλλο θέμα η παράθεση των στοιχείων, των γεγονότων, η είδηση που έλεγαν στη δημοσιογραφία, και άλλο θέμα η ερμηνεία τους.

Δύσκολα και τα δύο, και συχνά, αν όχι πάντα, θα σου ξεφεύγουν μικρές ψηφίδες από αυτό τον εκτεταμένο καμβά και εξίσου συχνά θα αμφιβάλλεις για την πληρότητα μα και για την ορθότητα των παρεχόμενων πληροφοριών.

Ο Bernard Russell έγραψε στην αυτοβιογραφία του ότι το πρόβλημα του κόσμου είναι πως οι ανόητοι είναι υπερβέβαιοι και οι ευφυείς γεμάτοι αμφιβολίες.

Έτσι, όταν άκουσα κάποτε έναν εκδότη του χώρου να λέει με τεχνητή έμφαση:

«Εγώ δεν κάνω ποτέ λάθος στη δουλειά μου», δεν ήξερα τι να διαλέξω. Να ήταν άραγε η λαμπρή εξαίρεση στο «αξίωμα» Russell ή να μην είχε κάνει ποτέ το σωστό σε όλη την υπόλοιπη, μη επαγγελματική ζωή του, αν υποτεθεί ότι υπήρξε τέτοια.

Το βιβλίο αυτό είναι μια απόπειρα καταγραφής ενός κοντινού παρελθόντος που έχει να κάνει με την ιστορία των αγώνων αυτοκινήτου στην Ελλάδα.

Είναι συνεπώς μια πολύ ειδική, μια «στενή» ιστορία, που ενδιαφέρει λίγους και αφορά λιγότερους. Αυτό όμως δεν την καθιστά λιγότερο ενδιαφέρουσα.

Τουναντίον μάλιστα, επειδή το αντικείμενό της είναι ακραίο και θέτει σε μεγάλη δοκιμασία τους πρωταγωνιστές, άρα αποκαλύπτει την αληθινή φύση του χαρακτήρα τους (που στις υπόλοιπες δραστηριότητές τους είχαν την πολυτέλεια να μένει κρυμμένος), τελικά μετατρέπεται σε μια εργασία γενικότερου ενδιαφέροντος.

Για το περιεχόμενό αυτής της έκδοσης, θέλω να πιστεύω ότι στις σελίδες της φωτίστηκαν όλα τα θέματα που ήταν δυνατόν να ανιχνευθούν, μερικά από τα οποία μάλιστα κατά τη διάρκεια του παρελθόντος είτε δεν είχαν θιγεί καθόλου είτε είχαν παραποιηθεί.

Παράλληλα ξετυλίγεται μια θεωρία που αφορά τα πώς, τα γιατί των γεγονότων. Είναι μια απόπειρα ερμηνείας τους, δηλαδή, που επιθυμεί να αποδείξει συγκεκριμένα πράγματα. Έχει λοιπόν αρχή, έχει συνέχεια, έχει τέλος, έχει και σαφείς στόχους αυτό το βιβλίο.

Δεν ξέρω αν τελικά καταφέρνει να τους αγγίξει ή ακόμα περισσότερο να τους στηρίξει.

Αυτό όμως που μπορώ να διαβεβαιώσω είναι πως ό,τι γράφτηκε, γράφτηκε με σεβασμό, με τρυφερότητα και κυρίως με ακρίβεια.

Τέλος, αυτό που οφείλω να αναφέρω είναι πως υφάνθηκε με σταθερότητα, με πίστη τρομερή, με εμμονή, με μανία σχεδόν πάνω τη ρήση του Aldous Huxley:

«Ότι οι άνθρωποι δεν παίρνουν αρκετά μαθήματα από την Ιστορία είναι το πιο σπουδαίο απ’ όλα τα μαθήματα που μας διδάσκει η Ιστορία».

 

 

ακολουθούν μερικές σελίδες