Ήρθαν στο προσκήνιο τυχαία, ταυτόχρονα και στο χρονικό πλαίσιο των τριών - τεσσάρων ημερών καταναλώθηκαν. Η πρώτη κατέφθασε ως μήνυμα - προτροπή του τύπου «δες το», το δεύτερο επισημάνθηκε στο τραπέζι πολυαγαπημένου προσώπου. Για την πρώτη χρειάστηκε μια υπέρβαση καθώς τα τελευταία 50τόσα χρόνια οι μόνες σειρές που είχα παρακολουθήσει ήταν ο «Άγνωστος πόλεμος» και μια γλυκόπικρη βρετανική με τον Ricky Gervais. Το δεύτερο το αγνοούσα, το θεώρησα ενδιαφέρον και το δανείστηκα.

Η πρώτη ήταν η τηλεοπτική μεταφορά μυθιστορήματος του Amor Towles, «A gentleman in Moscow», που κατά πως μας πληροφορούν ήταν και ευπώλητο. Γυρίστηκε σε οκτώ επεισόδια με όλη την τεχνολογία και την τέχνη που μπορεί να κάνει μια σειρά ελκυστική. Το δεύτερο ήταν ένα μυθιστόρημα που γράφτηκε το 1958 από τέσσερις συγγραφείς, σε δυο κύκλους και ο κάθε ένας ξεκινούσε από εκεί που ολοκλήρωνε ο πρώτος, χωρίς καμιά προσυνεννόηση. Και οι τέσσερις ήταν της γενιάς του ΄30: Η. Βενέζης, Μ. Καραγάτσης, Σ. Μυριβήλης, Α. Τερζάκης.

Παρά το υπερεξηντάχρονο χρονικό σκαλοπάτι εμφάνισής τους και τον ολότελα διαφορετικό εικαστικό τρόπο έκφρασης, υπάρχουν πλείστα όσα κοινά στοιχεία που τα κάνουν εξίσου γοητευτικά.

Αποτελούν μυθοπλασία, δομημένα όμως μέσα σε συγκεκριμένα χρονικά πλαίσια, χρησιμοποιούν πραγματικά τοπόσημα και ορόσημα, πλέκουν το μύθο τους μέσα σε κρίσιμες και ανατρεπτικές ιστορικές στιγμές, η αφήγησή τους απλώνεται μέσα σε βάθος δεκαετιών και το σπουδαιότερο, ίσως, είναι το πώς αποτυπώνονται οι σκέψεις, οι δράσεις, ο ψυχισμός των πρωταγωνιστών σε περιπτώσεις ισχυρών πιέσεων, σοβαρών απειλών και το πώς διαμορφώνονται οι συμμαχίες και οι θανάσιμες εχθρότητες.

Εννοείται πως, ως μυθοπλασίες εμπεριέχουν υπερβολές, συμπτώσεις, ανατροπές, ώστε να εγείρουν την προσοχή. Πάνω στο θέμα της προσοχής, η μεν σειρά στηρίζεται σε μεγάλο βαθμό στην τρέχουσα τεχνολογία που κάνει τα αντίστοιχα προϊόντα των προηγούμενων δεκαετιών να φαίνονται απελπιστικά φτωχά, αλλά και στις εξαίρετες ερμηνείες των ηθοποιών, του Ewan McGregor προεξάρχοντος.

Η δε έκδοση, έχει το πρωτότυπο στοιχείο της «τυφλής» συνεργασίας τεσσάρων δημιουργών, έμπνευση του Γιάννη Μαρή, ο οποίος έπεισε τους τέσσερις συγγραφείς να συνεργαστούν, χωρίς να υπάρχει οποιοδήποτε προσυμφωνηθέν σενάριο και ο επόμενος να συνέχιζε από εκεί που σταματούσε ο προηγούμενος. Το αποτέλεσμα δημοσιεύτηκε σε συνέχειες στην εφημερίδα «Ακρόπολις», από τις αρχές Μαρτίου ως τα τέλη Απριλίου του 1958.

Παρά τα αναμενόμενα αδύνατα σημεία, όπως π.χ. τα άψογα Αγγλικά σε ένα καθόλα Ρώσικο και ακολούθως Σοβιετικό περιβάλλον, ή ακόμα οι νιφάδες χιονιού που στολίζουν συνεχώς τη Μόσχα σε όλα τα επεισόδια, ή κάποιοι ακραίοι ιστορικοί σολισκισμοί, η σειρά κατορθώνει την αποστολή της, να ανανεώνει το ενδιαφέρον στο τέλος κάθε επεισοδίου, χτυπώντας στο θυμικό και την περιέργεια του τηλεθεατή. Κάτι, σχετικά, αντίστοιχο συμβαίνει και στο μυθιστόρημα των τεσσάρων, όπου καθώς δημοσιεύτηκε σε συνέχειες στην «Ακρόπολη», όφειλε να είναι αρκετά εύπεπτη, χωρίς όμως να χάνει την λεπτότητα και το βάθος του λόγου των σημαντικών δημιουργών της.

Σε κάθε περίπτωση αυτός ο τυχαίως προκύψας συνδυασμός ανάγνωσης και τηλεθέασης ήταν μια ευχάριστη δροσιά σε έναν ζεστό Ιούλιο, για τον οποίο υπάρχει η φροντίδα να γίνεται θερμότερος κατά το δοκούν.